Phụ nữ – đặc biệt là phụ nữ sau mãn kinh – có nguy cơ cao gấp nhiều lần so với nam giới. Vậy nguyên nhân do đâu? Tại sao bộ xương của phụ nữ lại trở nên "mong manh dễ vỡ" hơn theo thời gian? Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ nguyên nhân, cơ chế và cách phòng ngừa hiệu quả để bảo vệ sức khỏe xương ngay từ hôm nay.
Loãng xương là gì?
Loãng xương là tình trạng giảm mật độ xương, khiến xương trở nên giòn, yếu và dễ gãy. Bệnh diễn tiến âm thầm, thường không có biểu hiện rõ rệt cho đến khi xảy ra gãy xương – ở các vị trí nguy hiểm như cổ tay, cột sống, hoặc xương đùi.
Ở Việt Nam, thống kê cho thấy có đến 1/3 phụ nữ trên 50 tuổi bị loãng xương, cao gấp đôi nam giới cùng độ tuổi. Đây là vấn đề sức khỏe cần được quan tâm sớm để ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm về sau.
Vì sao phụ nữ dễ bị loãng xương hơn nam giới?
1. Khung xương nhỏ và mật độ xương thấp hơn tự nhiên
Từ khi sinh ra, phụ nữ đã có cấu trúc xương nhỏ, nhẹ và mỏng hơn nam giới. Mật độ xương (BMD – Bone Mineral Density) ở phụ nữ cũng thấp hơn đáng kể so với nam, khiến khối lượng xương dự trữ ít hơn.
Chính vì khởi điểm đã thấp hơn, nên quá trình mất xương theo tuổi tác sẽ khiến phụ nữ dễ bước vào ngưỡng “loãng xương” sớm hơn.
2. Suy giảm hormone estrogen sau mãn kinh
Một trong những nguyên nhân chính khiến phụ nữ dễ bị loãng xương là sự suy giảm nội tiết tố nữ estrogen sau thời kỳ mãn kinh.
Estrogen đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì quá trình tạo xương và ức chế hoạt động của tế bào hủy xương. Khi mãn kinh, lượng estrogen trong cơ thể phụ nữ giảm mạnh, dẫn đến mất xương nhanh chóng, trung bình từ 2–5% mỗi năm trong 5–7 năm đầu sau mãn kinh.
Đây là giai đoạn phụ nữ rơi vào tình trạng mất cân bằng giữa tạo xương và hủy xương, khiến xương yếu đi rõ rệt.
3. Mang thai, sinh nở và cho con bú làm hao hụt canxi
Trong quá trình mang thai và cho con bú, nhu cầu canxi của người mẹ tăng cao để phục vụ cho sự phát triển xương của thai nhi và trẻ sơ sinh. Nếu không bổ sung đủ, cơ thể người mẹ sẽ lấy canxi từ xương để bù đắp.
Quá trình này lặp đi lặp lại qua nhiều lần sinh nở sẽ làm xương của phụ nữ yếu đi theo thời gian nếu không được bổ sung đầy đủ vi chất, đặc biệt là canxi, vitamin D, magie và K2 (MK7).
4. Chế độ ăn uống thiếu hụt dinh dưỡng xương
Nhiều phụ nữ, đặc biệt là ở tuổi trung niên và người lớn tuổi, có thói quen ăn uống kiêng khem, thiếu sữa, ít thực phẩm giàu canxi và vitamin D.
Ngoài ra, một số chị em theo đuổi chế độ ăn giảm cân quá mức hoặc ăn chay nghiêm ngặt có thể vô tình khiến cơ thể thiếu hụt canxi, protein, vitamin D – ba yếu tố cực kỳ quan trọng cho sức khỏe xương.
5. Ít vận động, đặc biệt sau tuổi 40
Sau tuổi trung niên, nhiều phụ nữ có xu hướng ít vận động do bận rộn công việc, gia đình hoặc do sức khỏe giảm sút. Lối sống ít vận động làm giảm quá trình tạo xương, giảm mật độ xương và sức bền của hệ xương.
Vận động thường xuyên, đặc biệt là các bài tập chịu lực như đi bộ, yoga, nhảy dây hoặc tập tạ nhẹ, có tác dụng kích thích tế bào tạo xương và duy trì xương chắc khỏe.
6. Thiếu hụt vitamin D – “người dẫn đường” cho canxi
Phụ nữ, đặc biệt là người ở nội trợ, ít tiếp xúc ánh nắng mặt trời sẽ dễ bị thiếu hụt vitamin D. Mà vitamin D là chất cần thiết để hấp thụ và chuyển hóa canxi vào xương.
Thiếu vitamin D sẽ khiến canxi trong thực phẩm không được hấp thu triệt để, gây ra tình trạng loãng xương ngay cả khi khẩu phần ăn đủ canxi.
Hậu quả của loãng xương ở phụ nữ
Loãng xương khiến phụ nữ dễ gãy xương, chỉ với những va chạm nhẹ như vấp ngã, ngồi sai tư thế hoặc thậm chí là ho mạnh. Những vị trí gãy thường gặp gồm:
- Gãy cổ xương đùi
- Gãy xương cột sống (xẹp đốt sống)
- Gãy cổ tay
Đặc biệt, gãy cổ xương đùi ở người lớn tuổi thường dẫn đến nằm liệt giường lâu ngày, dễ viêm phổi, loét tì đè và tử vong trong vòng 1 năm sau chấn thương.
Phòng ngừa loãng xương ở phụ nữ như thế nào?
Chế độ ăn giàu canxi và vitamin D
- Uống 2 ly sữa mỗi ngày, hoặc sử dụng sữa công thức giàu canxi dành cho người trung niên.
- Ăn nhiều rau xanh đậm, cá nhỏ ăn cả xương, hải sản, đậu nành, hạnh nhân, hạt chia…
- Tắm nắng 15–30 phút/ngày hoặc bổ sung vitamin D3 theo hướng dẫn bác sĩ.
Vận động đều đặn
- Duy trì ít nhất 30 phút vận động mỗi ngày với bài tập nhẹ nhàng, giúp kích thích tạo xương và tăng sức bền.
- Ưu tiên bài tập chịu lực và giữ thăng bằng để ngăn ngừa té ngã.
Bổ sung vi chất xương đúng cách
Phụ nữ sau 35 tuổi nên chủ động bổ sung thêm canxi nano, vitamin D3, K2 (MK7), collagen type 2 – những dưỡng chất giúp xây dựng và duy trì hệ xương khỏe mạnh.
Codoca Canxi – Giải pháp bổ sung canxi thông minh cho phụ nữ và người lớn tuổi
Codoca Canxi là sản phẩm hỗ trợ xương khớp toàn diện, đặc biệt dành cho phụ nữ sau 30 tuổi, phụ nữ mang thai, cho con bú và người cao tuổi, giúp phòng ngừa loãng xương hiệu quả từ sớm.
Nguồn canxi sinh học cao, chiết xuất từ:
-
Canxi sữa,
-
Tảo biển đỏ,
-
Xương cá tuyết Nhật Bản – dễ hấp thu, không gây nóng hay táo bón.
-
Kết hợp Vitamin D3 và K2 (MK7) – bộ đôi giúp canxi hấp thụ sâu và gắn chặt vào xương
