Mang thai ngoài ý muốn - Nhũng lời khuyên hữu ích của chuyên gia

Nguyên nhân gây mang thai ngoài ý muốn là gì? Khi lỡ có thai ngoài ý muốn phải làm sao? Cách nào phòng tránh thế nào? Bài viết dưới đây sẽ chia sẻ một cách đầy đủ, chi tiết về các câu hỏi này. 

Nguyên nhân gây ra mang thai ngoài ý muốn là gì?

Hiện trạng mang thai ngoài ý muốn trở nên phổ biến ở cả trẻ vị thành niên và người trưởng thành. Nhiều trường hợp bày tỏ dù đã ngừa thai nhưng bạn vẫn dính bầu, nguyên nhân là do đâu?

• Theo các chuyên gia nhận định hình thức kiểm soát sinh sản duy nhất có hiệu quả 100% là “không quan hệ tình dục”. Tuy nhiên đây là phương pháp bất khả thi vì theo đánh giá hôn nhân chịu ảnh hưởng lớn bởi tình dục. Vì vậy phương pháp ngừa thai thứ hai là sử dụng: Bao cao su, thuốc tránh thai hay vòng tránh thai và các phương pháp tránh thai khác có hiệu quả lên đến 90%. Nhưng những cách này cũng có các rủi ro nhất định, dẫn tới việc mang thai ngoài ý muốn. 
• Bao cao su sẽ cho kết quả tránh thai thuộc loại cao.  Với tỷ lệ vỡ kế hoạch là 6 – 13 % trong trường hợp sử dụng sai cách, bao bị rách khi giao hợp,...

• Dụng cụ tử cung là dị vật được đặt vào buồng tử cung với mục đích tránh thai tạm thời với cơ chế ngăn cản trứng gặp tinh trùng. Có thể xảy ra trường hợp mang thai ngoài ý muốn rơi vòng do đặt không đúng, lòng tử cung dị dạng, hở eo tử cung, vận động quá mạnh,...
• Việc sử dụng viên thuốc tránh thai chỉ có progestin dạng uống là phương pháp tránh thai tạm thời. Nó chỉ chứa một lượng nhỏ progestin, không có estrogen. Nên cách này đòi hỏi khách hàng phải uống thuốc đều đặn và đúng giờ. Theo ước tính, tỷ lệ thất bại từ 1,1 đến 9,6 trên 100 phụ nữ trong vòng một năm đầu dùng thuốc. Và tỷ lệ thất bại cao hơn ở nhóm phụ nữ trẻ tuổi 3,1/100 phụ nữ sử dụng trong năm khi so sánh với nhóm phụ nữ hơn 40 tuổi 0,3/100 phụ nữ dùng thuốc năm. 
• Thuốc ngừa thai nội tiết có thành phần là các steroid sinh dục nữ với các dạng viên uống, miếng dán, que cấy, dạng tiêm, dạng đặt âm đạo hay kết hợp trong dụng cụ tử cung. Quên uống thuốc, dùng chung với các thuốc Acetaminophen hoặc Aspirin, rơi dụng cụ tử cung, dụng cụ tử cung di trú, sử dụng một số loại kháng sinh... đều là nguyên nhân làm tăng nguy cơ mang thai ngoài ý muốn.
• Việc áp dụng phương pháp tránh thai truyền thống như tính vòng kinh, xuất tinh ngoài âm đạo, cho bú vô kinh… theo các chuyên gia đánh giá là làm tăng tình trạng mang thai ngoài ý muốn. Bởi lẽ những phương pháp này phụ thuộc rất nhiều vào sự ổn định củ kỳ kinh nguyệt, gặp vấn đề trong kiểm soát xuất tinh, thời gian và khả năng duy trì khi cho con bú,...

• Mặc dù đã áp dụng biện pháp triệt sản nhưng nếu “yêu” sớm sau khi thực hiện thủ thuật cũng có thể dẫn đến mang thai. 
• Việc sử dụng một số biện pháp tránh thai “tin đồn” như vắt chanh vào vùng kín sau quan hệ, vệ sinh “em bé” hoặc áp dụng các tư thế ngồi xổm khi quan hệ … là những biện pháp có tỉ lệ “vượt rào” rất cao.

Khi lỡ mang thai ngoài ý muốn, phải làm sao?

Theo một báo cáo của Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh (CDC) vào năm 1997 cho thấy, tổng cộng có 1.184.758 ca phá thai hợp pháp đã được thực hiện. Tuy nhiên, song song với nó không thể không kể đến những câu chuyện thương tâm tại “phòng khám chui”. Nó đã gây ra những hệ lụy nghiêm trọng đến sức khỏe sinh sản của mẹ và đôi khi “hối hận không kịp” Vì vậy, khi phát hiện mang thai ngoài ý muốn, khách hàng nên áp dụng ngay các bước sau:

Hãy chắc chắn rằng bản thân thật sự mang thai

Việc này là một bước quan trọng cần phải thực hiện nhằm tránh tình trạng “hoang mang một cách hoang đường” bằng các phương pháp sau:

Nhận biết các dấu hiệu mang thai

Có dấu hiệu tắt kinh > 15 ngày. Ba tháng đầu thai phụ thường nghén như buồn nôn, nôn, ứa nước bọt...do rối loạn hệ thần kinh thực vật và thường dễ bị bón vì nhu động ruột giảm, đại tràng bị tử cung chèn ép. Tử cung phát triển, tăng thêm 1cm/1 tuần từ tháng 2 trở đi và gây chèn ép bàng quang, niệu quản làm giảm nhu động, dẫn lưu nước tiểu kém nên sản phụ thường tiểu nhiều lần trong ngày. Khi mang thai trong ba tháng đầu, phụ nữ sẽ tăng khoảng 1,5 kg.

Test nhanh bằng que thử thai

Chẩn đoán sớm thai nghén bằng cách dùng que thử thai (que Quickstick), thực

chất là để phát hiện hCG. Que Quickstick có bán tại các quầy thuốc tây trên toàn quốc với giá thành rẻ. Bạn có thể hỏi để được tư vấn kiểm tra từ dược sĩ tại quầy.

Kiểm tra tại cơ sở y tế

Khi đến cơ sở y tế, các bác sĩ sẽ tiến hành:

• Khám âm đạo bằng tay kết hợp với khám bụng nhìn thấy: tử cung to, mềm, dấu hiệu Noble, Hegar, cổ tử cung mềm.
• Nếu dng Doppler nghe tim thai có thể nghe được từ tuần thứ 12.
• Xét nghiệm máu, nước tiểu để phát hiện hCG. Trong trường hợp hCG cao hơn mức bình thường có thể sinh đôi. Hoặc hCG tăng rất nhiều có thể là thai trứng (khi định lượng β-hCG)...
• Các chuyên gia khuyến cáo nên thực hiện kỹ thuật siêu âm trong khám thai lần 1 nhằm xác định: Tuổi thai , tim thai; Thai trong hay thai ngoài tử cung; Tình trạng thai : thai trứng. đa thai, dọa sảy thai, thai lưu;... Nhằm đưa ra hướng xử trí thích hợp, an toàn và tốt nhất cho sức khỏe mẹ và bé.

Xác định hậu quả của việc mang thai ngoài ý muốn

Việc mang thai ngoài ý muốn đối với mỗi cá nhân sẽ có những “hậu quả” khác nhau. Và nó càng trở nên khó khăn hơn đối những người phụ nữ đơn thân hoặc những người đang trong một mối quan hệ không chắc chắn. Những người chưa sẵn sàng trở thành cho mẹ bởi tuổi trẻ bồng bột, kinh tế chưa cho phép, sự nghiệp còn dang dở,... 

Đôi khi bởi do “bác sĩ không cho” vì mang thai sớm sau khi mổ lấy thai, thai phụ ở trong độ tuổi còn quá nhỏ (trẻ vị thành niên). Điều này có thể dẫn đến tình trạng mất ngủ hàng đêm, cãi vã, rối loạn cảm xúc, trầm cảm, lo lắng,... Nhưng “cái gì tới cũng phải tới”, bạn cần chịu trách nhiệm với bản thân và đứa trẻ. Phải cân nhắc “ hậu quả” của việc phá thai và giữ thai. Cuối cùng đưa ra lựa chọn mà bạn cho là tốt nhất.

Chuẩn bị  tâm lý “dám đương đầu với mọi khó khăn” khi mang thai 

Việc sinh con và nuôi dạy một bé cưng là một thử thách rất khó khăn, nhất là khi bạn chưa sẵn sàng trở thành bậc cha mẹ. Tuy nhiên, quyết định bỏ thai cũng “chẳng dễ dàng gì” vì tòa án lương tâm vô cùng nghiêm khắc. Vì vậy, hãy chuẩn bị một tâm lý “dám đương đầu với mọi khó khăn” để đảm bảo sức khỏe cho hành trình vượt cạn hoặc ca phẫu thuật bỏ thai. 

Thực hiện tư vấn mang thai ngoài ý muốn

Nếu thai phụ cảm thấy quá bế tắc, hãy tìm đến các chuyên gia để được lắng nghe những lời khuyên về tinh thần, tâm lý và sức khỏe. Đồng thời, gia đình/bạn bè cũng coi là chỗ dựa tinh thần vững chắc “khi mỏi cánh ta tìm về”. Vì vậy, nên lắng nghe những lời khuyên từ phía gia đình. Và hơn hết, nên tham khảo ý kiến của “người góp vốn” - bố của đứa trẻ để có hướng giải quyết phù hợp. Đồng thời, nên tham vấn một số vấn đề về pháp luật để đảm bảo quyền lợi cho bản thân và thai nhi.

Đưa ra quyết định bỏ hay giữ thai

Việc đưa ra quyết định bỏ hay giữ thai là một thao tác cần thực hiện nhanh chóng, chính xác. Bởi lẽ, thai nhi còn nhỏ thì việc phá thai sẽ trở nên đơn giản, dễ dàng và ít biến chứng hơn. 

Những lưu ý cần biết khi thực hiện thủ thuật phá thai

• Thủ thuật phá thai cần được thực hiện tại các cơ sở uy tín, nói không với “phòng khám chui”.
• Khi thực hiện phương pháp phá thai nội khoa, phải có sự giám sát của nhân viên y tế. Không tự ý mua thuốc ở ngoài để phá thai.
• Theo dõi các dấu hiệu bất thường (xuất huyết nhiều, đau bụng nhiều, sốt cao,...) sau khi thực hiện các cách xử lý khi mang thai ngoài ý muốn và đến ngay cơ sở y tế để được thăm khám.
• Không nên quan hệ tình dục cho đến khi bác sĩ đánh giá tình trạng sau phá thai đã ổn (khoảng 1 đến 2 tuần) nhằm bảo vệ sức khỏe cho sản phụ và giảm nguy cơ tai biến.
• Thực hiện thăm khám định kỳ theo tư vấn của nhân viên y tế.

Chuyên gia khuyến cáo phòng tránh mang thai ngoài ý muốn

Việc bạn gái mang thai ngoài ý muốn có thể khiến bạn đối mặt với những điều tồi tệ. Vì vậy, là một người có trách nhiệm hãy áp dụng các biên pháp tránh thai:

Sử dụng bao cao su hiệu quả

• Ưu điểm của bao cao su là: Sản phẩm có giá thành rẻ. Mua dễ dàng và dễ mang theo. Nhiều dạng bao với kích cỡ, màu sắc, mùi khác nhau có thể hỗ trợ cảm xúc khi quan hệ. Đây là biện pháp duy nhất có tác dụng bảo vệ kép vừa tránh thai vừa phòng bệnh lây qua đường tình dục.
• Sau khi xuất tinh vào bao nên rút dương vật ra ngay. Lưu ý phải đảm bảo vừa giữ đáy bao vừa rút bao ra khỏi dương vật nhằm tránh làm rơi vãi tinh dịch ra ngoài. Nên cột miệng bao nhằm kiểm tra sự nguyên vẹn của “áo mưa” trước khi bỏ vào thùng rác.
• Sử dụng bao cao su kết hợp với các biện pháp tránh thai khác làm gia tăng hiệu quả tránh thai mà không ảnh hưởng tới kinh nguyệt. Nếu bao cao su bị rách, thủng hoặc tuột khi giao hợp cần áp dụng thuốc tránh thai khẩn cấp. Đồng thời, rửa dương vật và âm hộ bằng nước sạch/thuốc diệt tinh trùng (nếu có).

Uống thuốc ngừa thai đúng cách

• Cách sử dụng thuốc ngừa thai progestin:

- Viên thứ nhất uống vào ngày thứ nhất của chu kỳ hành kinh.

- Mỗi ngày uống 1 viên vào một thời gian nhất định, đảm bảo dùng thuốc đúng giờ. Trong trường hợp uống thuốc trễ từ 3h trở lên phải được xử trí như quên thuốc.

- Quên uống 1 viên hoặc uống trễ hơn 3h , uống 1 viên ngay khi nhớ và

tiếp tục sử dụng mỗi ngày một viên ngừa thai progestin như thường lệ. Cần kết hợp thêm biện pháp khác (bao cao su, không quan hệ,...) nhằm “tránh nguy cơ trúng độc đắc” liên tục trong 2 ngày tiếp theo. Có thể cân nhắc áp dụng thêm những biện pháp khẩn cấp nếu có nguy cơ cao.

- Thuốc ngừa thai progestin có chỉ định uống liên tục từ vỉ này sang vỉ khác không có thời gian nghỉ.

• Cách sử dụng thuốc ngừa thai phối hợp:

- Bắt đầu viên thứ nhất vào ngày thứ nhất của chu kỳ kinh nguyệt.

- Mỗi ngày thực hiện uống 1 viên, vào một giờ nhất định theo hướng dẫn từ đơn vị sản xuất thuốc.

- Uống liên tục 21 ngày hoặc 28 ngày nếu vỉ thuốc có 7 viên placebo.

- Nếu quên uống 1 viên thì uống ngay lúc nhớ ra rồi sau đó vẫn

uống tiếp viên của ngày hôm đó theo giờ giấc như thường lệ.

- Khi quên 2 viên thuốc ngừa thai phối hợp thì xử trí bằng cách uống ngay 2 viên khi nhớ ra và ngày hôm sau uống 2 viên, kết hợp áp dụng biện pháp tránh thai hỗ trợ trong 7 ngày.

- Khi quên trên 3 viên thuốc thì tiến hành bỏ cả vỉ thuốc ( hoặc nếu quên 5 viên cuối có thể ngưng uống trong chu kì đó) nhưng bắt buộc kết hợp dùng biện pháp tránh thai hỗ trợ trong 7 ngày, sau đó bắt đầu dùng vỉ mới.

- Nếu bị nôn, tiêu chảy trong vòng 4 giờ sau khi uống thuốc, cần tiếp tục

uống thuốc như thường lệ, áp dụng biện pháp tránh thai hỗ trợ 7 ngày sau khi ngừng nôn, tiêu chảy.

- Nếu bị chậm kinh cần khám xem có thai không.

- Lưu ý khi uống thuốc: Chú ý các loại thuốc ảnh hưởng đến hiệu quả của thuốc ngừa thai đường uống như: Diazepam (Valium), thuốc chống trầm cảm ba vòng, và Theophyline, Acetaminophen và Aspirin,...

Đảm bảo sự hoạt động của vòng tránh thai

Sau khi đặt vòng, cần đến tái khám sau 1 tuần, 1 tháng trong 3 tháng đầu, 6 tháng, 1 lần trong 1 năm cho các năm sau và khi có bất thường. Việc này sẽ đảm bảo sự hoạt động của vòng tránh thai. Nếu xuất hiện các dấu hiệu cảnh báo dụng cụ tử cung sớm (PAINS) cần đến cơ sở y tế để được kiểm tra, gồm:

• Period late : chậm kinh (có thai), ra huyết hoặc hoặc ra huyết rỉ rả bất thường.
• Abdominal pain : đau bụng, đau khi giao hợp.
• Infection exposure : tiếp xúc với nhiễm trùng (STI), khí hư bất thường.
• Not feeling well, fever, chills : cảm giác không khỏe, sốt, lạnh run.

• String missing : mất dây, ngắn hay dài dây dụng cụ tử cung.

Triệt sản khi cần thiết

Đây là phương pháp tránh thai an toàn, mang lại hiệu quả vĩnh viễn ở cả nam và nữ. Phù hợp cho những đối tượng đã sinh >3 con và không có nguyện vọng sinh nữa. Kết hợp thực hiện quyền và nghĩa vụ công dân trong chính sách kế hoạch hóa gia đình của nhà nước.

Với những giải đáp về: Nguyên nhân mang thai ngoài ý muốn là gì? Nếu lỡ có thai ngoài ý muốn phải làm sao để “vẹn cả đôi đường”? Cách nào phòng tránh như thế nào? Hy vọng quý khách hàng có thể phòng tránh mang thai ngoài ý muốn và tìm được phương pháp bảo vệ sức khỏe sinh sản phù hợp. Nếu muốn biết thêm thông tin chi tiết hãy liên hệ để được tư vấn tại Alosuckhoe.vn.