Sức khỏe của người cao tuổi và người bệnh là một trong những mối quan tâm hàng đầu của nhiều gia đình. Khi cơ thể suy yếu hoặc đang trong quá trình hồi phục, dinh dưỡng đóng vai trò cực kỳ quan trọng. Dưới đây là 3 nguyên tắc dinh dưỡng quan trọng mà mọi người cần phải "nằm lòng".
1. Ăn đủ và cân bằng các nhóm chất
Nguyên tắc đầu tiên khi chăm sóc dinh dưỡng cho người ốm bệnh, người cao tuổi là đảm bảo đầy đủ và cân bằng các nhóm chất dinh dưỡng. Cơ thể người cao tuổi hoặc người đang bệnh cần bổ sung đủ 4 nhóm chất chính: đạm, tinh bột, chất béo, vitamin và khoáng chất để đảm bảo cung cấp năng lượng và duy trì các hoạt động chức năng của cơ thể.
1.1 Đạm (Protein)
Đạm là thành phần không thể thiếu để duy trì sức khỏe, đặc biệt là trong quá trình phục hồi của người bệnh. Protein đóng vai trò chính trong việc sửa chữa và tái tạo mô, cũng như giúp tăng cường hệ miễn dịch, hỗ trợ phục hồi sau khi mắc bệnh. Đối với người cao tuổi, việc cung cấp đủ protein là cần thiết để duy trì khối lượng cơ bắp, ngăn ngừa suy nhược cơ và giảm thiểu nguy cơ té ngã.
Nguồn đạm tốt cho người bệnh và người cao tuổi bao gồm: cá, thịt gia cầm, trứng, sữa, đậu và các loại hạt. Đặc biệt, cá và đậu nành là những nguồn protein dễ tiêu hóa và giàu axit béo có lợi cho tim mạch.
1.2 Tinh bột (Carbohydrate)
Tinh bột là nguồn cung cấp năng lượng chính cho cơ thể. Tuy nhiên, với người cao tuổi và người bệnh, cần chọn các nguồn tinh bột tốt như gạo lứt, ngũ cốc nguyên hạt, khoai lang, và bánh mì nguyên cám. Những thực phẩm này không chỉ cung cấp năng lượng mà còn giàu chất xơ, giúp hỗ trợ hệ tiêu hóa và ổn định đường huyết, đặc biệt là đối với những người mắc bệnh tiểu đường.
1.3 Chất béo (Fat)
Chất béo không bão hòa là yếu tố quan trọng trong chế độ dinh dưỡng của người bệnh và người cao tuổi. Chúng giúp cung cấp năng lượng và hỗ trợ hấp thu các vitamin tan trong dầu như vitamin A, D, E và K. Nên ưu tiên các loại dầu thực vật như dầu oliu, dầu hạt lanh, dầu hạt cải, và hạn chế chất béo bão hòa từ thịt đỏ, mỡ động vật.
1.4 Vitamin và khoáng chất
Các vitamin và khoáng chất, đặc biệt là vitamin D, canxi, kẽm, sắt đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ miễn dịch, duy trì sức khỏe xương, và phòng ngừa loãng xương cho người cao tuổi. Vitamin D giúp tăng cường hấp thu canxi, phòng chống loãng xương, trong khi kẽm và sắt giúp cải thiện chức năng miễn dịch và giảm nguy cơ nhiễm trùng.
2. Chế biến dễ ăn, dễ hấp thu
Nguyên tắc tiếp theo là chế biến thức ăn sao cho dễ ăn và dễ hấp thu, đặc biệt đối với những người ốm yếu hoặc có vấn đề về tiêu hóa. Khi sức khỏe suy giảm, hệ tiêu hóa của người bệnh và người cao tuổi hoạt động kém hiệu quả hơn, dẫn đến khó khăn trong việc hấp thu dinh dưỡng. Do đó, cách chế biến thức ăn phải được tối ưu để hỗ trợ quá trình tiêu hóa.
2.1 Thực phẩm nên nấu mềm, dễ nhai
Người cao tuổi thường gặp các vấn đề về răng miệng, nên những món ăn cần được nấu mềm, dễ nhai và dễ nuốt. Cháo, súp, món hầm là những lựa chọn lý tưởng. Các loại rau củ cũng nên được hấp hoặc hầm cho chín mềm để dễ tiêu hóa mà vẫn giữ được chất dinh dưỡng.
2.2 Hạn chế chiên xào, nhiều dầu mỡ
Thức ăn chiên, xào nhiều dầu mỡ sẽ làm hệ tiêu hóa của người già và người bệnh phải hoạt động quá sức, gây ra cảm giác khó tiêu, chướng bụng. Thay vào đó, hãy ưu tiên các phương pháp chế biến lành mạnh như hấp, luộc, hầm, giúp giảm lượng chất béo không lành mạnh mà vẫn giữ được hương vị ngon miệng.
2.3 Thêm gia vị dễ tiêu
Để kích thích vị giác, có thể thêm vào món ăn một chút gia vị như gừng, hành, tỏi. Những gia vị này không chỉ giúp món ăn ngon hơn mà còn có tác dụng kháng viêm, hỗ trợ tiêu hóa.
3. Sử dụng bữa ăn thay thế
Nguyên tắc cuối cùng nhưng không kém phần quan trọng là sử dụng bữa ăn thay thế trong trường hợp người bệnh hoặc người cao tuổi gặp khó khăn trong việc ăn uống hoặc cảm thấy kén ăn. Đây là một trong những giải pháp tối ưu để đảm bảo cung cấp đủ dưỡng chất mà không gây quá tải cho hệ tiêu hóa.
3.1 Sữa dinh dưỡng và thực phẩm bổ sung
Sữa dinh dưỡng hoặc các loại thực phẩm bổ sung là lựa chọn hoàn hảo khi người bệnh hoặc người cao tuổi không thể ăn đủ bữa. Sữa giàu đạm, canxi, vitamin và khoáng chất giúp duy trì năng lượng và cung cấp đầy đủ dưỡng chất cần thiết mà không cần phải ăn quá nhiều.
3.2 Bữa ăn nhẹ nhưng đủ chất
Ngoài sữa, bạn có thể lựa chọn những bữa ăn nhẹ nhưng giàu dưỡng chất như trái cây, bánh mì nguyên cám, sữa chua, và sinh tố. Những bữa ăn này vừa dễ ăn, vừa giúp cung cấp đủ năng lượng cho cơ thể.
3.3 Lựa chọn thực phẩm giàu chất dinh dưỡng
Khi người bệnh khó ăn, hãy chọn những thực phẩm có giá trị dinh dưỡng cao nhưng dễ tiêu hóa như súp gà, cháo hạt sen, cháo cá. Những món ăn này không chỉ giúp kích thích vị giác mà còn bổ sung nhiều dưỡng chất cần thiết.
Milk Codoca Hi Canxi giảm ngọt với công thức bổ sung dinh dưỡng, dễ hấp thu, cung cấp các loại vitamin và khoáng chất thiết yếu rất thích hợp với đối tượng người lớn, người ăn uống kém, người bệnh cần phục hồi sức khỏe sau ốm, người bị tim mạch, tiểu đường, loãng xương.- 30% Canxi đồng thời bổ sung vitamin K1, hỗ trợ Canxi đi vào hệ xương, giúp xương chắc khỏe và phòng tránh loãng xương.- Bổ sung DHA cho người lớn tuổi, hỗ trợ giảm nguy cơ mắc các bệnh về tim mạch- Tăng cường sức đề kháng và kích thích ăn ngon miệng
