Siêu âm chẩn đoán là việc cần làm với bất kỳ mẹ bầu nào để theo dõi sự phát triển của bé. Vậy những thời điểm nào nên siêu âm và mang thai tháng đầu tiên có nên đi siêu âm không?
Tổng quan về phương pháp chẩn đoán siêu âm
Siêu âm chẩn đoán và siêu âm khi mang thai là gì?
Siêu âm là một phương pháp chẩn đoán bằng hình ảnh hỗ trợ đắc lực cho bác sĩ. Phương pháp này giúp bác sĩ hình dung cấu tạo bên trong bệnh nhân. Siêu âm sử dụng các sóng có tần số cao, các sóng này truyền vào cơ thể và phản xạ với các nội quan bên trong. Vì thế, phương pháp siêu âm có thể mô tả hình ảnh bên trong cơ thể thông qua màn hình.
Siêu âm khi mang thai là cách thức giúp bác sĩ nhận biết tình trạng của thai nhi thông qua hình ảnh. Thông qua đó, bác sĩ sẽ nhận thấy những đặc điểm của thai như ngũ quan, tình trạng phát triển, những dấu hiệu bất thường của thai nhi nếu có…
Quá trình siêu âm khi mang thai
Siêu âm thai khá đơn giản và không yêu cầu nhiều kỹ thuật phức tạp. Quá trình siêu âm khi mang thai gồm các bước sau:
- Bước 1: Sau khi xác định vị trí cần siêu âm, bác sĩ bôi một lớp gel chuyên dụng. Chất gel này là lớp đệm giữa đầu do siêu âm và da của meh bầu, giúp hạn chế không khí chen vào làm ảnh hưởng kết quả.
- Bước 2: Bác sĩ tiến hành dùng đầu đo siêu âm tì nhẹ nhàng lên vị trí cần quan sát. Các sóng siêu âm sẽ được phát truyền vào cơ thể và quét qua các nội quan bên trong tạo thành hình ảnh trên màn hình. Mẹ bầu cứ yên tâm là quá trình này vô cùng nhẹ nhàng và không bất kỳ đau đớn nào.
- Bước 3: Dựa vào hình ảnh hiển thị trên màn hình, bác sĩ đưa ra những chẩn đoán về thai nhi như tình trạng phát triển, giới tính, những dấu hiệu bất thường,…
- Bước 4: Kết thúc quá trình siêu âm khi mang thai, bác sĩ lau lớp gel trên bụng mẹ. Đồng thời xuất kết quả hình ảnh siêu âm cho mẹ bầu.
Các phương pháp siêu âm hiện nay
Siêu âm đầu dò mang thai là tên gọi chung của các phương pháp siêu âm hiện nay. Để phân chia các phương pháp siêu âm, người ta thường dựa vào những đặc điểm, thiết bị và công dụng. Các phương pháp siêu âm khi mang thai hiện nay gồm:
Siêu âm trắng đen thường quy
Siêu âm trắng đen thường quy là phương pháp cổ điển và được áp siêu âm thai đầu tiên tại Việt Nam. Với phương pháp siêu âm trắng đen sẽ cho phản ánh mức độ cấu trúc thai mạnh yếu dựa vào cường độ ánh sáng. Hiện nay, phương pháp này ít nơi sử dụng vì không có nhiều tính năng nổi bật như các phương pháp khác.
Siêu âm Doppler màu
Siêu âm Doppler màu là phương pháp siêu âm có khả năng phát hiện dòng chảy của máu. Vì thế, phương pháp siêu âm này được ứng dụng để khảo sát tim thai và các dị tật về tim như hơ van. Ngoài ra, phương pháp này cũng có thể đo được các chỉ số trở kháng của động mạch rốn, động mạch não giữa... của thai nhi. Nhờ vậy, bác sĩ có thể dễ dàng phát hiện các trường hợp suy thai, suy dinh dưỡng, đánh giá tình trạng sức khỏe thai nhi.
Siêu âm thai 3D - 4D
Siêu âm thai 3D – 4D là phương pháp siêu âm hiện đại, giúp mẹ nhìn rõ bé trong những tháng cuối thai kỳ. Phương pháp siêu âm 3D – 4D cũng gần giống với các phương pháp khác nhưng cải tiến ở chức năng tái tạo và giả lập hình ảnh 3D khá chính xác. Do đó, siêu âm 3D – 4D thường được dùng để quan sát cấu trúc gương mặt, tim của thai nhi. Phương pháp siêu âm này cho kết quả chính xác hơn hẳn các phương pháp siêu âm thông thường.
Mang thai tháng đầu có nên đi siêu âm? Các mốc siêu âm quan trọng khi mang thai
Phụ nữ mang thai bao lâu thì siêu âm được? Và mẹ bầu cần siêu âm bao nhiêu lần khi mang thai? Siêu âm khi mang thai tuy khá cần thiết nhưng không nên lạm dụng phương pháp này. Vậy nên siêu âm mấy lần khi mang thai? Theo các bác sĩ, có những mốc siêu âm quan trọng khi mang thai mà mẹ bầu cần thực hiện. Mỗi cột mốc siêu âm định kỳ khi mang thai đều có ý nghĩa khác nhau.
Siêu âm thai từ tuần 6 đến tuần 10 – Siêu âm xác nhận thai
Siêu âm thai từ những tầm đầu (tuần 6 đến tuần 10) được gọi là siêu âm xác nhận thai. Ở lần siêu âm này, bác sĩ sẽ xác nhận:
- Thai đã vào tử cung hay chưa?
- Thai có sự sống hay không, có tim thai hay không?
- Thai là thai đơn hay thai đôi?
Siêu âm thai từ tuần 11 đến tuần 13 – Siêu âm tầm soát dị tật
Mang thai thang dau tien co nen di sieu am? Siêu âm thai từ tuần 11 đến tuần 13 được gọi là siêu âm tầm soát dị tật. Ở thời gian này, thường các bé đã bắt đầu phát triển và hoàn thiện các bộ phận của cơ thể. Lúc này, nếu có những dị tật bất thường cũng sẽ xuất hiện những dấu hiệu đầu tiên. Việc phát hiện sớm các dị tật sẽ có lợi cho bé về mặt điều trị. Theo đó, siêu âm tầm soát dị tật gồm những đánh giá:
- Siêu âm sàng lọc bất thường nhiễm sắc thể
- Đánh giá tuổi thai và dự kiến chiều dài của bé
- Đánh giá các cơ quan tứ chi, bụng, tim, hộp sọ
- Đánh giá và phát hiện các dị tật ống thần kinh dựa vào khoảng mở trong não (IT).
- Sàng lọc và kiểm soát nguy cơ tiền sản giật
Siêu âm thai từ tuần 22 đến tuần 24 – Siêu âm hình thái thai
Trong khoảng thời gian từ tuần 22 đến 24, bé gần như đã hoàn thiện các bộ phận và nội quan hoàn chỉnh. Vì thế, đây khoảng thời gian đánh giá chi tiết thai nhi chính xác nhất. Để đánh giá hình thái thai, bác sĩ sẽ quan sát và đánh giá các chi tiết quan trọng sau:
- Hình thái cấu trúc của hộp sọ và não của bé.
- Quan sát đặc điểm trên gương mặt, nhận diện các dấu hiệu dị tật như sứt môi hở hàm ngay từ thời gian đầu.
- Quan sát cột sống lưng bé có bị uốn vẹo hay không? Đồng thời, cột sống có đầy đủ các đốt xương, thẳng hàng và không có khe hở.
- Quan sát phần bụng và chắc chắn rằng phần bùng đã hình thành hoàn chỉnh và che hết tất cả các nội quan bên trong.
- Tim thai, động mạch, tĩnh mạch chủ cũng được cần quan sát kỹ để nhận biết các dấu hiệu dị tật.
- Về các nội quan bên trong cần đảm bảo các bộ phận như dạ dày, thận, gan, bàng quang đã hoàn thiện và có cấu trúc bình thường.
- Đánh giá bé có đủ các ngón tay, ngón chân hay không vì thời gian này các bộ phận của tứ chi đều phải hình thành rõ ràng và đầy đủ.
Ngoài những đánh giá về thai nhi, bác sĩ còn quan sát các cơ quan bên trong của mẹ như dây rốn, túi nước ối, chiều dài cổ tử cung để đảm bảo sức khỏe mẹ đang tốt. Thêm vào đó, việc đánh giá này cũng giúp nhận biết sớm và hạn chế tình trạng sinh non.
Siêu âm thai từ tuần 30 đến tuần 32 – Siêu âm đánh giá phát triển thai
Ở giai đoạn này, bé đã hoàn thiện các bộ phận và tăng trưởng khá lớn. Vì thế, bác sĩ sẽ dựa vào một sốt tiêu chí để đánh giá quá trình này. Tương tự như lần siêu âm khi mang thai trước, bác sĩ cũng sẽ đo các chỉ số sinh học của bé để nhận định bé vẫn phát triển bình thường. Những chỉ thường được xem xét như:
- Đánh giá tuần hoàn và các mạch máu để nhận biết sớm các dấu hiệu thiếu oxy hoặc suy giảm chức năng bánh rau của thai.
- Đánh giá các cấu trúc hình thái về tứ chi, nội quan,… như lần siêu âm trước.
- Đánh giá các bộ phận hoàn thiện cuối cùng như nhẵn não.
- Quan sát tổng thể thai nhi, nhận biết các bất thường trong quá trình phát triển hoặc những bất thường do bệnh truyền nhiễm.
Lợi ích của việc siêu âm thai
Trên thực tế, có khá nhiều mẹ bầu còn băn khoăn “có nên siêu âm đầu dò khi mới mang thai?” hay “mang thai siêu âm nhiều có tốt không?”. Để giúp các mẹ hiểu có nên siêu âm nhiều khi mang thai, chúng ta hãy cùng điểm qua một số lợi ích của việc siêu âm thai trong từng giai đoạn.
Siêu âm thai trong giai đoạn tam cá nguyệt thứ nhất
Phụ nữ mang thai thang dau tien co nen di sieu am? Vấn đề mang thai 3 tháng đầu có nên siêu âm nhiều không được khá nhiều người quan tâm. Vì trong tam cá nguyệt thứ nhất, các bé còn khá non yếu và dễ bị tác động từ bên ngoài. Thế nhưng, việc siêu âm khi mang thai 3 tháng đầu cũng có nhiều lợi ích và cần thiết:
- Siêu âm khi mang thai 3 tháng đầu giúp mẹ xác nhận chính xác rằng mình đã có thai.
- Kiểm các nhịp tim và nhận biết các dấu hiệu bất thường.
- Siêu âm khi mang thai 3 tháng đầu là siêu âm kiểm tra tầm soát dị tật của bé.
- Chẩn đoán các hiện tượng mang thai bất thường như mang thai ngoài tử cung, thai trứng,… Việc phát hiện sớm các tình trạng này giúp mẹ điều trị kịp thời trước khi quá muộn.
- Siêu âm thai trong giai đoạn này cũng giúp mẹ dự ngày sinh khá chính xác.
Siêu âm thai trong giai đoạn tam cá nguyệt thứ hai và ba
Trong thời gian tam cá nguyệt thứ 2 và 3, việc siêu âm cũng có một ý nghĩa và tầm quan trọng riêng:
- Nhận biết giới tính thai nhi.
- Theo dõi sự phát triển và tăng trưởng của bé.
- Nhận biết các dấu hiệu bất thường, dị tật trong quá trình hoàn thiện các bộ phận của thai nhi.
- Kiểm tra tình trạng sức khỏe của mẹ và tử cung để giảm hiện tượng sinh non.
Những thắc mắc xung quanh vấn đề siêu âm thai
“Khi mang thai sieu am nhieu co tot khong?”, “siêu âm đầu dò khi mang thai có hại không?” và vô vàn những thắc mắc khác liên quan đến vấn đề siêu âm khi mang thai. Vì thế, Alo sức khỏe đã tổng hợp những câu hỏi được quan tâm nhiều nhất, cùng giải đáp với các bạn.
Mang thai mấy tuần thì đi siêu âm được và tháng đầu có nên siêu âm không? Cho đến thời điểm hiện tại, chưa có bằng chứng chứng minh rằng siêu âm khi mang thai gây hại cho thai nhi. Vì sóng siêu âm và sóng âm thanh có tần số rất cao, vượt ngưỡng khả năng nghe thấy của con người. Do đó, siêu âm hoàn toàn vô hại cho thai nhi.
Tuy nhiên, các mẹ nên lưu ý rằng, trong thời gian từ 1 – 2 tháng đầu tiên không nên siêu âm bằng phương pháp Doppler. Vì phương pháp này có tác dụng nhiệt nên ít nhiều sẽ ảnh hưởng đến quá trình hình thành các cơ quan quan trọng của bé. Vì thế, ở thời gian này, khuyến khích mẹ sử dụng các phương pháp siêu âm 3D – 4D, siêu âm trắng đen,…
Phụ nữ mang thai siêu âm nhiều có ảnh hưởng gì không đến thai nhi?
“Phụ nữ mang thai siêu âm nhiều có tốt không?”. Như đã nói ở câu hỏi trên, siêu âm không gây hại cho thai nhi nên siêu âm nhiều về cơ bản không gây ảnh hưởng gì.
Thế nhưng, mẹ bầu không cần thiết phải siêu âm khi mang thai quá nhiều để tránh mất thời gian và tiền bạc. Mẹ bầu chỉ cần tuân theo lịch siêu âm khi mang thai được bác sĩ tư vấn từ trước. Khuyến khích siêu âm từ 4 đến 7 lần trong suốt quá trình mang thai. Hoặc mẹ chỉ nên siêu âm để kiểm tra tình trạng của bé khi nhận thấy các dấu hiệu bất thường.
Siêu âm thai có phát hiện được hết tất cả các dị tật không?
Với công nghệ phát triển như hiện nay, kỹ thuật siêu âm cũng nâng lên một tầm cao mới. Siêu âm thai gần như có thể kiểm tra hầu hết các dị tật của của thai nhi từ 80% – 90%. Nhờ vậy, các dị tật của có thể được can thiệp từ sớm và điều trị kịp thời.
Vì thế, việc siêu âm khi mang thai vô cùng cần thiết và nên thực hiện để tầm soát các dị tật từ sớm. Bên cạnh đó, mẹ bầu cũng nên kiểm sàng lọc trước khi mang thai để hạn chế tối đa các dị tật.
Nên kiểm tra những gì trong lần siêu âm đầu tiên?
Mẹ bầu mới mang thai lần đầu hay thắc mắc mang thai bao lau thi di sieu am và cần kiểm tra những gì? Các vấn đề cần kiểm tra khi siêu âm tùy vào những thời điểm khác nhau. Nhìn chung, trong mỗi lần mang thai các mẹ nên kiểm tra tình trạng tử cung, tình trạng phát triển của bé và những dấu hiệu dị tật bất thường. Tuy nhiên, các mẹ hãy yên tâm vì những vấn đề này bác sĩ sẽ giúp mẹ kiểm tra và đưa ra nhận định có chuyên môn. Nếu có nhận thấy có dấu hiệu bất thường nào, mẹ nên hỏi trực tiếp bác sĩ để có câu trả lời khách quang và chính xác nhất nhé!
Siêu âm khi mang thai tuy không bắt buộc nhưng khá quan trọng với mẹ và bé. Đặc biệt là siêu âm trong 3 tháng đầu tiên và 3 tháng cuối. Đây là những thời điểm cần siêu âm khi mang thai. Siêu âm khi mang thai còn giúp các bác sĩ can thiệp kịp thời các dấu hiệu lạ. Vừa rời mà những thông tin mới nhất về siêu âm khi mang thai. “Mang thai thang dau tien co nen di sieu am?” chắc hẳn bố mẹ đã câu trả lời. Mong rằng bài viết Alosuckhoe chia se đã hữu ích và giúp mẹ có cái nhìn khách quan hơn về vấn đề này.
